Panchakarma to terapia pozwalająca na oczyszczenie organizmu i ukojenie umysłu, w czasie której usunięte zostają nagromadzone toksyny, a organizm odzyskuje zdolność do samoleczenia.
Życie to ciągła wymiana energii, a im bardziej ta wymiana jest swobodna i niezaburzona, tym zdrowszy i szczęśliwszy jest człowiek. Energia życiowa, prana, płynie swobodnie, agni, ogień trawienia, eliminuje toksyny – będące efektem kiepskiego odżywiania się, zanieczyszczenia środowiska, silnego stresu czy emocjonalnych traum – na bieżąco. Doshe, fundamentalne siły życiowe, znajdują się w doskonałej równowadze, a człowiek doświadcza dobrostanu.
W momencie, gdy któraś z dosz, psychofizycznych funkcji, zostaje zaburzona, osłabia się siła trawienna agni, a w organizmie zaczynają gromadzić się toksyny tworząc osad zwany ama, który – podobnie jak złogi cholesterolowe zapychające żyły – blokuje przepływ energii, informacji i odżywiania całego systemu. Toksyny akumulują się w ciele, odkładają się w głębokich tkankach i organach powodując ich dysfunkcje. Wśród dolegliwości będących wynikiem nagromadzenia toksyn Ajurweda wymienia wiele tzw. ‘chorób cywilizacyjnych’: zaburzony metabolizm, nadwaga, ciągłe napięcie, niepokój, bezsenność, chroniczne zmęczenie, nadciśnienie, cukrzyca, zawały, impotencja, alergie, zaburzenia hormonalne, osteoporoza, depresja.
Jak działa Panchakarma?
Panchakarma, naturalna terapia oczyszczająca, pomaga organizmowi usunąć zgromadzone toksyny naturalnymi drogami eliminacji – przez jelito grube, przewód moczowy, gruczoły potowe, drogi oddechowe – korzystając z szeregu takich zabiegów jak masaże leczniczymi olejkami, parówki lecznicze, ziołowe i olejowe lewatywy, medykamenty podawane do nosa. Celem Panchakarmy jest odwrócenie zaistniałych procesów – wypłukanie toksyn z głębokich tkanek i skanalizowanie ich, między innymi, w układzie wydalniczym, aby umożliwić ich całkowitą eliminację. Panchakarma stymuluje więc naturalny proces oczyszczania, który ma miejsce wtedy, gdy jesteśmy zdrowi, w wyniku którego rozchwiane dosze wracają do równowagi, a zdolność organizmu do samoleczenia zostaje odbudowana.
Panchakarma – indywidualnie dobrane zabiegi
Panchakarma – w sanskrycie oznacza 5 działań, 5 zabiegów – dysponuje całym wachlarzem terapii, spośród których lekarz Ajurwedy dobierze zabiegi właściwe dla danego pacjenta, biorąc pod uwagę takie czynniki jak jego konstytucja psychofizyczna (Prakriti), wiek, rodzaj zaburzenia dosh, istniejące dolegliwości, czas ich trwania, stan systemu immunologicznego, nawyki żywieniowe i stan psychiczny.
Zależnie od postawionej diagnozy, potrzeb pacjenta i intensywności Panchakarmy stosuje się wszystkie zabiegi albo pewne ich części. Indywidualne podejście do pacjenta nie ogranicza się jedynie do dobrania serii zabiegów. Zalecenia lekarza dotyczą również stosowanych ziół i preparatów, siły ucisku w trakcie masażu, intensywności zabiegów czy rodzaju diety.
Klasyczna Panchakarma składa się z 3 etapów:
1) Purvukarma – przygotowanie ciała do pozbycia się toksyn, którego celem jest ‘poluźnienie’ złogów i przesunięcie ich w stronę przewodu pokarmowego. Dzięki uwolnieniu toksyn system nerwowy, system trawienny i układ krążenia mogą powrócić do równowagi. Bezpośrednie efekty to: mniejsza objętość tkanki tłuszczowej, bardziej promienna skóra, większy wewnętrzny spokój i przejrzystość umysłu.
W czasie Purvukarmy ciało zostaje nasycone leczniczymi olejkami by rozbić ama, toksyczny osad i uwolnić toksyny z głębszych tkanek tak, by powędrowały w stronę przewodu pokarmowego, skąd będę mogą łatwo zostać usunięte. Etap ten składa się z zewnętrznego naoliwienia (Snehana, masaż Abhyanga, Shirodhara) i wewnętrznego oliwienia (Abyantar Snehana), po którym mają miejsce kąpiele parowe (Swedana) rozszerzające kanały by ułatwić wydalenie toksyn. Ponadto, wszystkie te zabiegi pomagają w osiągnięciu głębokiego relaksu, która sprzyja procesowi leczenia.
2)Panchkarma właściwa składająca się z 5 terapii oczyszczających, mających na celu usunięcie ama naturalnymi drogami wydalania: w górę, w dół, lub peryferyjnie przez skórę. Panchakarma obejmuje następujące terapie oczyszczające:
a) Vamana – prowokowanie wymiotów z pomocą herbatek ziołowych lub olejów,
b) Nasya: wprowadzanie do nosa oleju lub mikstury ziołowej, poprzedzone parówką i masażem,
c) Rakta Mokshana– upuszczanie krwi,
d) Virechana – oczyszczanie jelita cienkiego i organów związanych z pitta dosza, głównie wątroby i woreczka żółciowego, z pomocą ziół,
e) Basti – oczyszczenie i odżywienie okrężnicy i jelita grubego z pomocą lewatyw ziołowych i olejowych (anuvasana basti) oraz środków laksacyjnych (niruha basti), najważniejsza z pięciu terapii, gdyż okrężnica jest siedziskiem vata dosza, siły poruszającej inne dosze.
3) Paschatyakarma – etap odbudowy sił i odporności organizmu. W tym okresie powraca się powoli do zwykłych aktywności, dużo odpoczywając, gdyż ciało jest wciąż delikatne. Wskazana jest dbałość o dietę, joga i medytacja.
Panchakarma – jaki z niej pożytek?
W Indiach nie bez przyczyny Panchakarma traktowana jest jako zabieg tak samo konieczny jak choćby mycie zębów, jako podstawa higieny psychicznej i fizycznej. Według zaleceń Ajurwedy, Hindusi sięgają po nią regularnie, przynajmniej raz do roku, traktując jako najlepszą profilaktykę albo pierwszy krok w przypadku wystąpienia dolegliwości. Podstawowe korzyści jakie Panchakarma daje:
– gruntownie oczyszcza organizm,
– przywraca subtelną równowagę funkcji psychofizycznych,
– poprawia metabolizm, pomaga spalić zbędną tkankę tłuszczową,
– regeneruje układ nerwowy,
– wzmacnia przejrzystość umysłu, poprawia funkcje kognitywne,
– przywraca skórze jasność, promienność,
– stymuluje odporność organizmu,
– redukuje poziom niepokoju i stresu,
– zmniejsza siłę uzależnienia od nikotyny, alkoholu i narkotyków,
– podnosi poziom energetyczny i ogólną witalność,
– skutecznie odmładza i spowalnia procesy starzenia.
Zabiegi Panchakarmy przynoszą rewelacyjne rezultaty szczególnie w przypadku następujących schorzeń:
– artretyzm, wszelkie dolegliwości reumatyczne,
– nadwaga,
– chroniczne zmęczenie,
– chroniczne zapalenie zatok,
– choroba wieńcowa,
– bronchit spastyczny i astma,
– choroby skóry,
– zatwardzenia,
– problemy menstruacyjne, trudna menopauza,
– depresja i nerwica,
– bezsenność,
– migreny,
– alergie,
– nadczynność i niedoczynność tarczycy.